اَندر اَحوالات «انیشتین‌های پَردار» دشت کاشان/ کلاغ‌ها باهوش‌اند یا آفت؟

اهل‌کاشانم علی خالوئی، دبیر صفحه‌ی محیط زیست و منابع طبیعی

نام«کالدونیای جدید» اصلاً تا بحال به گوش‌مان‌هم نخورده‌ست، «انیشتین‌های پردار»، «کالدونیای نو» دیگر بماند! 

کالدونیای جدید، یکی از جزایر اقیانوس آرام‌ست که تحت تملک فرانسه‌ست، با مساحتی حدود ۱۸.۵ هزار کیلومترمربع. 

کلاغ‌های این جزیره خاص شده‌اند. 

اخیرأ پژوهشگران رفتارشناسی حیوانات بررسی‌های بر روی کلاغ‌هایش انجام داده‌اند. 

ایشان معتقدند: «کلاغان یا خانواده‌ی کلاغ‌ها، مهارت‌های قابل‌توجهی در حل مسائل دارند. به گونه‌ی که حل این مسائل برای برخی انسان‌ها باورناپذیر باشد.» 

«انیشتین‌های پَر دار» ، برای ما اصطلاح بامزه‌ی می‌نماید، برآن شدیم ضمن مطالعه مقاله، مقداری از کلاغ‌های کاشان اینجا بنویسم. 

در یافته‌های پژوهشگران آمده‌ست: «برخی از کلاغ‌ها می‌توانند “استنباط آماری” داشته باشند» 

هم‌چنین آمده: «ظرفیت مغزی کلاغ‌های کالدونیای جدید در استفاده از آینه، ساختن قلاب، پیدا کردن راه‌حل برای بالا بردن سطح آب و همین‌طور به خاطر سپردن تکنیک‌هایی که دیگران از آنها استفاده کرده‌اند تنها نمونه‌هایی از توانایی خارق‌العاده این موجود کوچک است».

با یک جستجوی ساده در اینستاگرام، کلیپ‌های بسیاری از هوش و ذکاوت کلاغ‌ها می‌توان دید، برخی از این استعدادها در طبیعت، توازن تنوع زیستی را به مخاطره می‌اندازد، یعنی بلای بقا و تخم دیگر پرندگان می‌شود. 

پا را فراتر نهاده می‌توان حتی ادعای آفت بودن کلاغ‌ها را نیز، داشت. بالخصوص «زاغی»ها با آن دم بلندشان.

بجز «زاغ خالدار» ، «زاغ نوک زرد»،  «کلاغ گردن بور»، «کلاغ هندی،  «کلاغ شرقی کلاغ جنگلی، «غراب گردن قهوه‌ی»، اعضای دیگر این خانواده دوازده نفری در دشت کاشان حضور دارند. 

اعضای خانواده‌ی کلاغ‌ها که در دشت کاشان زندگی می‌کنند: «غُراب»، «زاغی» ، «کلاغ‌ابلق»، «کلاغ سیاه» ، زاغ نوک سرخ» و «زاغ‌بور» ؛ این آخری اما، یکی از باارزش‌ترین اعضای خانواده کلاغ‌ها و پرندگان ایران‌ محسوب می‌شود. 

چرا که زاغ‌بور، یکی از گونه‌ی اندمیک ایران از خانواده کلاغ‌ها محسوب می‌شوند، و در بیابان‌های دشت کاشان تا ابوزیدآباد و شهرهای بیابانی بادرود و زواره گستردگی زیستگاه دارند. 

حیات «زاغ‌بور» قطعأ وابسته به گونه‌ی «گیاهی بیابانی قیچ» است. گونه‌ی ارزش‌مند که هم حیات زاغ بور و هم ضمن «ترسیب کربن» و کنترل ریزگردها، علوفه‌ی بسیاری از حیات وحش و پرندگان را تأمین می‌کند. 

دومین عضو، «غراب» است، با نوک و هیکلی درشت و رنگ کاملأ سیاه، اطراف چاله زباله هم‌پای  «خانواده عقاب‌ها» جولان می‌دهد. 

پیرامون زندگی اجتماعی کلاغ‌ها در مقاله از «دموکراسی کلاغی» نام برده و می‌نویسد؛  «کلاغ‌ها برای مشخص کردن زمان پرواز، “رای‌گیری” می‌کنند».

همچنین در بخشی دیگر آمده: «کلاغ‌ها از بخشی از مغز به نام «پالیوم» (که از لایه‌هایی از ماده خاکستری و سفید تشکیل شده است) برای انجام پیچیده‌ترین کارهای فکری خود استفاده می‌کنند. در انسان، بخشی از پالیوم به قشر مغز تبدیل شده است و کارهایی نظیر برنامه‌ریزی و تفکر انتزاعی را انجام می‌دهد که ما آنها را نشانه‌های هوش در نظر می‌گیریم. » 

این توانمندی «هوش و ذکاوت» تا زمانی خوب‌ست که صدمه‌ی بر چرخه‌ی زندگی و تولید مثل و تغذیه حیوانات دیگر و پرندگان نداشته باشد. 

زمانی که این هوش در اختیار زندگی تهاجمی قرار گیرد، دیگر کلاغ‌ها در قد و قامت یک آفت تمام عیار ظاهر خواهند شد.

دسته‌های بسیار بزرگ چند هزارتایی  «کلاغ‌های نوک سرخ» در «منطقه‌ی حفاظت شده قمصر برزک» زندگی می‌کنند، حرکات گروهی و سروصدای آن‌ها ابهت خاصی به کوهستان می‌دهد.


دیدگاه شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *