کاشان درگیر «ال‌نینو» و پیش‌بینی گرم‌ترین تابستان ۱۴۰۳
این پیش‌بینی، زمانی اظهار می‌شود که چند روزی‌ست کاشان روزهای رؤیایی برف و باران را پشت سر می‌گذارد.
همین هفته‌ی گذشته، برای چندمین بار نیاسر و روستاهای کوهستان برف و باران به خود دیده.
نوش‌آباد و کاشان رکورد ۵۲ میلی‌متر بارندگی در ۲۴ ساعت، برایش ثبت شده.
همه‌ی این‌ها یک طرف،
غرش ال‌نینو هم، یک طرف.
دانشمندان چینی پیش‌بینی برای تابستان پیش رو در سال ۲۰۲۴ دارند که مو بر اندام آدم راست می‌شود.
گفتیم چیزی ننویسیم تا مگر ساکنین تمدن سیلک در این خوش هوای اواخر زمستان در سرما و خنکای برف و باران لذت ببرند، ولی مگر این چشم تنگهای چینی می‌گذارند آدم آب خوش از گلویش پایین برود.
دانشمندان آکادمی علوم هواشناسی چین احتمال ۹۰درصدی را برای رکوردشکنی گرمای امسال، به دلیل پدیده ال‌نینو، را پیش‌بینی کرده‌اند : «سال ۲۰۲۴ گرم‌ترین سال تاریخ زمین»
امیدواریم این پيش‌بينی غلط از آب دربیاید.
ولی از شواهد پیداست،
سالی که نکوست از بهارش پیداست.
ال‌نینو چیست؟ ساده این‌که یک پدیده‌ی هواشناسی‌ست که هرچندسالی اتفاق می‌افتد، می‌شود گفت یک ناهنجاری‌ست که باعث تغییرات بزرگ، در آب و هوای کره زمین می‌شود.
تأثیرات آن عمومأ جهان شمول است، و فراتر از منطقه و ناحیه‌های اکوسیستمی.
این ازخدا بیخبرست که خواب از چشم آدم‌ها می‌گیرد و باعث خشک‌سالی می‌شود.
باعث تغییر اقلیم،
باعث گرم شدن کره زمین،
و کاری می‌کند که هرچه دادست،
باید بر سرش هوار کشید.
از این‌جا به بعدش، دیگر برای همه سخت می‌شود:
ابتدا برای مرتعداران
سپس کشاورزان و باغداران
بعد تمام منابع آبی، مورد دست‌خوش قرار می‌گیرد.
مراتع و جنگل‌های دشت کاشان، که خود چند سالی‌ست دچار خشک‌سالی شدیدست.
وضعیت آب کشاورزی هم روبه بحران است.
عمومأ چاه‌های کشاورزی در عمق ۲۵۰ متری از آبخوان کاشان، آب برداشت می‌کنند.
آبخوان کاشان دیگر فرصت تغذیه ندارد، بارش و برف‌های اخیر می‌تواند چشمه‌ساران‌مان و قنات‌های این دشت را، نیمه جانی ببخشد.
داخل پرانتز عرض می‌شود، این‌که این نهایتأ ۶۰-۷۰ میلی‌متر بارش بتواند به عمق ۲۵۰ متری زمین نفوذ کند و آبخوان دشت را تغذیه نماید، محال است.
محال است، این حجم اندک بارش از سِیْلی بادهای خشک، تبخیر و تعرق جان سالم بدر ببرد،
محال است عمقی افزون بر چند سانتی‌متری خیس نماید.
بعد از بهار، ما می‌مانیم و دشتی تفتیده‌تراز خود شهر کاشان.
آمارهای کارشناسی، ادعا دارند ما داریم ۹۰ درصد از منابع آبی‌مان را برداشت می‌کنیم.
معاون پشتیبانی شرکت مدیریت منابع آب ایران به خبرنگار پیام ما گفته: «امسال کم بارش‌ترین سال در ۶۸ سال گذشته بوده است.»
برخی کارشناسان مانند دکتر عباس مفیدی استادیار گروه جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد پدیده ال‌نینو را برای منطقه خاورمیانه و از جمله ایران مثبت ارزیابی کرده و معتقدست با ترسالی همراه می‌شویم.
ولی دیگران مانند صادق ضیائیان رئیس سازمان ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران به فارس گفته: «ال‌نینو هم تأثیرات زیادی بر ایران ندارد. شاید برای خشک‌سالی ایران پدیده «ال نینو» کاری از دستش برنیاید.
ولی همين که چند روزی است دشت کاشان در زمستان، احوال بهاری بخود گرفته و مردم بعد از چندین سال، لذت درک و تماشای برف داشتند، شاید بدکی نباشد.
و به قولی کو تا تابستان،
ولی خدا غم مرتعداران کاشانی را بخورد،
هم آذوقه، گران خواهد بود.
هم آب ناکافی در مراتع قشلاقی
و هم فشارهای اقتصادی.
هرچند ناگفته پیداست، شرایط «مراتع ییلاقی» دشت به مراتب بهتر از «مراتع قشلاقی» ست، حداقل آنجا به لطف این چند روز بارندگی برف، آبی برای شرب دام پیدا خواهد شد.
حالا همه چیز می‌ماند به بارش‌های بهار، پانزدهم فروردین تا پانزدهم خرداد،
اگر باران به دشت و کوه ببارد،
امید دجله‌ی پر آب و ویشنگی پُرعلف می‌توان انتظار داشت.