«قنات ابوزیدآباد»، یگانه میراث هفتصد ساله‌ی زنده‌ی مردمان بیابان‌نشین

علی خالوئی کنشگر حوزه محیط زیست و منابع طبیعی

با نام خاصی صدایش نمی‌کنند، 

همین‌که بنام ابوزیدآباد، 

بنامندش؛ کافی‌ست.

پیشینه‌ی ابوزیدآباد، در شهرستان آران و بیدگل 

خاص که هیچ خاص‌ترین است، 

«پایتخت گویش‌های محلی ایران». 

قنات موجودیت‌ش را از کسی، چیزی و محلی، وام نگرفته، 

شهرت نیافته، 

و یا خاصش نشده، 

طول عمرش، دائر بودنش، بیابانی بودنش، طول مسافتش، تعدد چاه‌ها و تعدد بهره‌برداران‌ش، همه‌ی این‌ها، ابزاری هستند برای یک خاص بودن، نیستند؟

«قنات را بنام شهر ابوزیدآباد»، 

نامیده‌اند.

«حاج عباسعلی عباس‌زاده ابوزیدآبادی»، پیرمردی که افزون بر چهار دهه‌ حفاظت، مرمت و احیای قنات را برعهده داشت، و دست آخر تا به لقب «پدر قنات» مفتخر می‌شود.

و اما حالا، فرزند پدر، حسین از طرف هیأت امنا، مسؤلیت پیگیری امور مرتبط با قنات را دارد. 

به زعم فرزند، آب قنات آن‌قدر با کیفیت و مطلوب هست تا، بر سر سماورهای زغالی و در سفره‌های غذای بیابان‌نشینان این شهر بعنوان شُرب و «چای آتشی» جاخوش کند.

حسین فرزند پدر قنات، با لهجه‌ی شیرین و با پشتوانه‌ی قوی ابوزیدآبادی، نگران به خطر افتادن حیات قنات است. 

نگران ماندگاری «فرهنگ و گویش پایتخت گویش‌های محلی ایران»،ست، 

وقتی قنات دیگر نباشد. 

نگران فراموشی لباس و جامه سنتی و محلی ابوزیدآبادست، جامه‌ی که می‌توانست بین چکمه‌های «مدرنیته‌ی شهری» گم نشود. 

وقتی قنات دیگر نباشد. 

نگران نابودی کشاورزی‌ست وقتی چاه‌ها کارتی شده‌اند و برداشت‌شان قاعده‌مند شده است. 

نگران حیات ۵۰۰ کشاورز ابوزیدآبادی‌ست، وقتی حیات‌شان در گرو حیات قنات‌ست. 

نگران خشک شدن طولانی‌ترین قنات‌ دشت کاشان‌ست که طولی افزون بر ۱۶ کیلومتر و ۲۶۰ حلقه چاه دارد. 

نگران دست‌اندازی‌های جنگل‌کاری ست که به بهانه‌ی مبارزه با بیابان‌زایی در این شهر ایجاد شده، بخشی از مسیر قنات را جنگل‌های تاغ محاصره‌ کرده. 

فرزند قنات نگران است تاغ‌زارها یکی از عامل تخریب قنات شده، موضوعی که نیاز به مداقه و کار کارشناسی بیشتر دارد.

فرزند قنات نگران‌ست، نگران شکستن حریم‌ها، راهسازی، تخریب چاه‌ک‌ها در بخشی از مزارع‌کشاورزی، حفاری‌ها و ساخت و سازهای شهری و روستایی که جان این شاهرگ حیاتی ابوزیدآباد را به مخاطره بیاندازد. 

و اما می‌شود با اجرای پروژه‌های آبخیزداری در بالادست حوزه تغذیه‌ی قنات، حیاتی دوباره به این  «شاهکار طبیعی ابوزیدآباد» داد. 

می‌شود تقاضای مردمان بیابان‌نشین ابوزیدآباد به گوش مدیران منابع طبیعی رساند تا یاریشان باشند.


دیدگاه شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *