- شناسه خبر : 4586
آلودگی هوای کاشان، بحرانی که جدی گرفته نمی شود
مهدی عرشی – شنبه هفتم دی ماه دانش آموزان کاشانی برای اولین بار در فصل زمستان به سرکلاس می روند تا پایانی بر یک هفته تعطیلی مدارس به خاطر آلودگی هوا باشد. هرچند این نوع تصمیمات برای مقابله و حل این بحران زیست محیطی حکم چسب زخمی برای درمان سرطان دارد!
به گزارش پایگاه خبری اهل کاشانم، از ابتدای مردادماه تاکنون تنها دو روز هوای کاشان پاک بوده است.اگر خبرهای تعطیلی مدارس نبود کمتر کسی وضعیت نامساعد هوای کاشان را متوجه می شد چه بسا در این چند روز که مدارس تعطیل بوده است شاخص کیفیت هوا پایین تر و سالم تر از برخی روزهای ماه گذشته بوده که مدارس شهر دایر بود.
اوضاع هوای کاشان هر سال دارد بدتر می شود، آلودگی هوا و گرد وغبار موضوعات جدی در شهرستان هستند. هنوز هیچ داده اطلاعاتی برای مشخص کردن سهم هر نهاد و یا بخش در ایجاد آلودگی های شهر اعلام عمومی نشده است. کسی هم درباره چرایی این موضوع سخنی یا راهکاری نمی گوید، شایعات هم ریشه دوانده است، سوالات درباره آلودگی هوا هم پاسخ داده نمی شود، بویژه الان که زمستان است، هوا هم بس ناجوانمرادنه آلوده است!
آلودگی هوا را چه بخواهیم و نخواهیم پدیده ای است که در سال های اخیر گریبانگیر کاشان شده است، عامل اصلی این روزهای هوای کاشان اگر از پدیده طبیعی وارونگی دما بگذریم عوامل غیرطبیعی و انسانی است، رشد جمعیت، مهاجرت پذیری، تغییر سبک زندگی مردم و افزایش خودروها و موتورسیلکت ها در سطح شهر، صدور بی رویه مجوزهای آلاینده های صنعتی و معدنی در کاشان و اطراف کاشان و شاید هم کیفیت بنزین مصرفی وسایل نقلیه در اوضاع تحریم بخشی از عوامل اصلی آلودگی هوا کاشان باشد.
کمیته اضطرار شرایط آلودگی هوا جایگاهش اهمیت پیدا نکرده است. مصوبات و محدودیت هایش در زمان آلودگی هوا کامل اجرایی نمی شود. حتی برخی مدارس غیردولتی و خاص در روزهای تعطیلات آلودگی هوا دانش آموزانش را به کلاس درس فرا می خوانند، در هفته گذشته نه تنها نشستی، جلسه ای برای اطلاع رسانی از اوضاع شهر با حضور رسانه ها برگزار نشد بلکه در روز چهارشنبه که از روزهای آلوده هوا بوده است معاون امور صنایع وزارت صنعت به کاشان سفر می کند و در معیت نماینده و فرماندار کاشان و دیگر مسوولان از برخی صنایعی که همواره نامشان به عنوان یک صنعت آلاینده زیست محیطی نام برده می شود، بازدید می کنند و جلسه ای با صاحبان صنایع برای حل مشکلاتشان برگزار می شود.
ولی باید واقعیت را پذیرفت که بخشی از آلودگی امروز حاصل سوءمدیریت هایی است که در برهه های زمانی مختلف مسوولان کشور و شهر برای کسب محبوبیت فوری، نگاه سیاسی و حزبی، منفعت طلبی و سهم خواهی برای برخی افراد بدون توجه به مسائل زیست محیطی منطقه نسبت به گرفتن و صدور مجوزهای صنعتی اقدام کردند و لابد فکر می کردند با اشتغالزایی چند صد نفر خدمتی بزرگی به شهروندان می کنند در حالی که صدور برخی مجوزها در این سال ها به مثابه خیانتی بزرگ بوده به هزاران شهروندی که امروز از مضرات زیست محیطی، دود و آلاینده این واحدها راه نفس کشیدنشان بند آمده است. شاید سهراب سپهری سال های پبش وجود اینگونه مسوولان را در زادگاهش پیش بینی کرده بود که سروده بود “جای مردان سیاست، بنشانید درخت، تا هوا تازه شود”
نکته ای که جای نگرانی دارد این است که شهروندان کاشانی از عوارض و مشکلات آلودگی هوا که در طولانی مدت خودش را نشان خواهد داد چیز زیادی نمی دانند؛ واقعیتش هم این است که پدر و مادربزرگ های دانش آموزان مدارس تعطیل شده هم با این چالش زیست محیطی برخوردی نداشته اند تا بر اساس تجربیات خود برای کاهش عوارضش دمنوشی، دوایی، معجونی یا دعایی تجویز کنند؛ اصلا هوای ناسالم این روزی های کاشان برای گروه های حساس سمی برای پدر بزرگ و مادربزرگ ها و نوه هایشان محسوب می شود.
دانشگاه علوم پزشکی کاشان یکی از عوامل موثر در تصمیم گیری های تعطیلات در مواجه با آلودگی هوا است. این ارگان زیر مجموعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش است. و آموزش یکی از سه وظیفه مهم این وزارت خانه است، ولی در این مدت چه اقداماتی برای اطلاع رسانی و هشدار به شهروندان کاشانی درباره خطرات آلودگی هوا و نحوه محافظت و مراقبت از خودشان. داده است؟ مگر پیشگیری بهتر از درمان نیست. چه چیزی مهم تر و پیشگیرانه تر برای درمان بیماری های بر اثر آلودگی هوا بهتر از آموزش و آگاهی بخشی می تواند باشد؟
سه سال پیش فرماندار سابق کاشان در نشست شورای هماهنگی مدیریت بحران این شهرستان اعلام کرد: “کاشان در معرض تبدیل شدن به شهر بحرانی در حوزه آلودگی هوا قرار دارد؛ طرح جامع کاهش آلودگی هوا این شهرستان آماده شده و امیدوارم دستگاهها با اقدامات لازم آلودگی را به حداقل برسانند” بعد از این مدت مسوولان به مردم بگویند بعد از سه سال چه اقداماتی انجام داده اند؟ طرح جامع کاهش آلودگی هوا چه شد؟ آیا به سرانجام رسید؟ اگر رسید نتایجش چه شد؟ و اگر همچنان این طرح اجرایی نشده و دارد خاک می خورد دلیلش چه چیزی است که همچنان شهروندان باید بیشتر هوای آلوده بخورند.
حدود 15 دستگاه متولی مقابله با آلودگی هوا هستند. ارگان محیط زیست به عنوان متولی اصلی و نهاد پاسخگو جزو متهمان ردیف اول محسوب می شود و باید در دفاعیه از خود از اقدامات و دستورالعمل هایش سخن بگوید؛ و موانع اجرای قانون محیط زیستی در برخورد با صنایع آلاینده به همگان معرفی کند؟ و چرا با صنایع و کارخانجات و معادن مماشات شده است تا هر روز دود ، گردو خاک و رسوب را به زمین، آسمان، زندگی مردم و این شهر جاری می کنند.آلودگی هوا شوخی نیست؛ با صنایع آلاینده نباید مهربان بود. مهربانی با عوامل استمرار آلودگی هوا شهر نامهربانی و جفا به شهروندان شریف این شهر است.
نیروی انتظامی، اداره صنعت در اجرای مصوبات برخورد با متخلفان آلودگی هوا تا چه اندازه موفق بوده اند؟ اعضای شورای شهر کاشان به عنوان نمایندگان مستقیم مردم بگویند در رابطه با آلودگی هوا چه اقداماتی انجام داده است؟ مصوبات کمیسیون محیط زیست شورا برای کاهش آلودگی چه تعداد بوده است؟ چه الزاماتی پیش روی مدیریت شهری قرار داده تا با اجرایی کردن آنها گامی در راستای کاهش آلودگی هوا برداشته باشد؟
شهرداری کاشان چه اقداماتی در این سال ها انجام داده است؟ چقدر درختکاری کرده است؟ چه فکری به حال صنایع های مزاحم شهری داخل شهر کرده است؟ ساماندهی و بهبود ناوگان حمل و نقل عمومی به کجا رسیده است؟ چقدر جلو ساخت وسازهایی بدون مجوز را در دشت های کشاورزی و باغات گرفته است و هزاران کار نکرده ای که در زمره مسوولیت مدیریت شهری است که باید انجام دهد. راستی از طرح پنجشنبه های بدون خودرو شهرداری چه خبر؟ آیا فقط یک مانور تبلیغاتی بود که شهردار و مدیران شهری با یکدست لباس ورزشی نو با دوچرخه مسیری با اسکورت پلیس راهور رکاب بزنند تا طرحی جدید در کاهش ترافیک و آلاینده ها اجرا کنند!
کاشان باید سند توسعه چشم انداز خود را که صنعت گردشگری به عنوان صنعتی بدون دود تعیین کرده است را به شوخی نگیرد. امنیت از اصول توسعه پایدار گردشگری محسوب می شود و آلودگی هوا امنیت گردشگران را به مخاطره می اندازد، تبدیل کاشان به یکی از استان های صنعتی ایران و گرفتن مجوز شهرک های متعدد باید بر اساس آمایش های زیست محیطی باشد، باید نگرش ها را در حوزه صنعت در کاشان تغییر داد و از استقرار و صدور مجور برای صنایع و واحدهایی که مخرب محیط زیست و تولید کننده آلاینده ها هستند جلوگبری کنیم.
موضوع آلودگی هوا امنیتی نیست. ولی باید امنیتی باشد با نگاهی به این مقوله که آلودگی ها امنیت سلامت مردم و جامعه را به خطر انداخته است؛ با عدم اطلاع رسانی شاخص کیفیت هوا مشکلی حل نمی شود باید قانون را در برخورد با عوامل آلودگی هوا اجرا کرد. و از همه مهمتر درباره این موضوع با مردم شفاف سخن گفت. دست یاری و همکاری برای حل این مشکل به سوی آنها دراز کرد،تا هر یک از اهالی کاشان در زیر آسمون این شهر قدم بزند و بگوید: آسمان مال من است. پنجره، فکر، هوا، عشق، زمین مال من است
*مهدی عرشی