“الگوی توسعه در مناطق خشک”

پایگاه خبری اهل کاشانم؛ سعید صالحیان_* بالاترین سطح توسعه که جهان به آن تاکید دارد، “توسعه پایدار” نام دارد. توسعه پایدار یعنی بهبود وضعیت اجتماعی، اقتصادی مردم و محیط‌زیست در زمان حال و آینده و رفع نیازهای نسل فعلی بدون به خطر انداختن توانایی نسلهای آینده؛

* “آمایش سرزمین” به معنی توسعه مناطق هر کشور بر اساس قابلیت و توانایی آن ناحیه است. برنامه توسعه یک منطقه بیابانی، کوهستانی و ساحلی متفاوت است.

* مناطق‌ کاشان، آران و بیدگل و بادرود… در مرکز ایران با ویژگی‌هایی همچون “بیابانی و خشک”، “اصیل و تاریخی”، “پاک و یکدست” شناخته می‌شوند. در چنین مناطقی با این ویژگی‌ها، برنامه و محور توسعه خاص خود را میطلبد.

* قابلیت و محور توسعه در مناطق یاد شده میتواند مبتنی بر صنعت گردشگری و صنایع کوچک و خرد و کشاورزی پایدار باشد، نه صنایع بزرگ، آب بر و آلاینده.

* تاکید بر “صنایع آب بر و آلاینده”، هم زمان حال و آینده این مناطق تحت تاثیر قرار میگیرد.

*‌پیامدهای زیست محیطی صنایع مزبور مثل فولاد در بلندمدت بر سلامتی مردم غیرقابل انکار است و میتواند منشاء انواع بیماری های انسانی و تخریب محیط زیست انسانی گردد. همچنین صنایع آب بر در این مناطق همچون تیشه ای بر ریشه اندک ذخیره آب زیرزمینی دارد. در کشاورزی بخشی از آب با بازچرخانی به اکوسیستم بازمیگردد ولی در این صنایع امکان بازگشت آب سالم وجود نداشته و اگر خروجی‌ آبی هم باشد آلوده و مضر برای محیط زیست و انسان است.

*‌اخیرا شنیده‌ها حاکی از رقابت مسئولین شهرستانی بر سر ورود صنایعی همچون فولاد در منطقه کاشان و حومه است! این امر چه منشایی به غیر از عدم اطلاعات کافی در زمینه دانش توسعه، آمایش سرزمین، محیط زیست، منابع آب و … می تواند داشته باشد؟ یا شاید هم اجرای اراده خداوندان قدرت و ثروت موجب شده در مناطقی که درصد بالایی از مردم آن با محرومیت و فقر و سختی گذران زندگی می‌کنند و تنها دارایی شان که این محیط و محل زندگی است، از آنها گرفته خواهد شد؛ بلایی که بر سر هموطنان سیستان و بلوچستانی کشور آمده و اگر از آنها بپرسید طعم تلخ مهاجرت از موطن را برایتان شرح خواهند داد.

*مسلّم است که ضرر این مهاجرت احتمالی دهه‌های آینده برای طبقه محروم تر خواهد بود و طبقه مرفه با پول می تواند بهترین سبک زندگی در هر جایی از کشور را برای خود رقم بزند.

* در نهایت متذکر میگردد با توجه به نقش حیاتی آب در مناطق خشک باید در هر گونه توسعه‌ای این عامل حیاتی مد نظر قرار گیرد.

*محور توسعه پایدار بر اساس آمایش سرزمین در مناطق یاد شده مبتنی بر توریسم و اکوتوریسم، کشاورزی پایدار و تخصصی، صنایع کوچک و صنایع تبدیلی باشد.

*صنایع بزرگ و آب بری همچون فولاد و ذوب آهن همچون دمیدن آتش بر پیکر نیمه جان مناطق خشک و بیابانی است و هر انسان اندیشمند و دلسوزی باید با دیده تردید بدان بنگرد.