قرارست در این یادداشت به دو سؤال جواب دهیم:

نخست چرا طبیعت و حیات وحش را فدای کشاورزی‌مان نکنیم؟  

دوم چرا با آب فین، ماشین‌مان را شستشو ندهیم؟ پیاده‌رو جلوی مغازهایمان را آب‌جارو نکنیم؟ آب فین را با شوینده‌های شیمیایی آلوده نکنیم و یا دستمال‌های پارچه‌ی کثيف در داخل جوی شستشو ندهیم؟ 

اپیزود اول :

این‌که چگونه چشمه‌های ایران مرکزی دارای حیات است از ماهی‌های سیاه تا خرچنگ و انواع حلزون‌ها، معمای زیستی‌ست که کارشناسان دلایل متنوعی برای آن آورده‌اند. 

سناریوی اول و محتمل‌تر این‌که منطقه بزرگ ایران مرکزی دریایی بزرگ بوده و منابع حیاتی دریا در طول زمان و با کم شدن منابع آبی به طرف سرچشمه‌ها حرکت ‌کرده‌اند. 

 با کم، خشک شدن و جزیره‌ای شدن منابع آبی،  مجزاشدن این منابع رقم خورده است. از اینجابه بعد هر سرچشمه خود نقش مهمی در تولید و تکثیر و نگهداری آبزیان تبدیل شده‌ست. 

در نزد عموم این شبهه ایجاد شده که آبزیان از سرچشمه‌ها بوجود آمده‌اند، ولی کارشناسان معتقدند سرچشمه محل بقا و تولیدمثل این آبزیان‌ست. 

محل تولد و تنوع آبزیان چشمه‌های طبیعی در ایران مرکزی که از تنوع یکنواختی نیز حدوداً برخوردارند و نقشه‌های زیستی بزرگی را ایجاد می‌کنند، همان دریای قدیم ایران مرکزی‌‌ست.

با بررسی نقشه‌های پراکندگی، یکی از این گونه‌های آب شیرین خرچنگی‌ست با نام علمی  «پوتاموس پرسیکوس» از خانواده، «پوتاموئیده» ها. 

به لطف صدف‌های قابل توجهی این منابع، بچه ماهی‌ها و آبزیان ریزتر، بعنوان مواد غذائی، حیات خرچنگ پوتاموس که خاصه‌ی  «منابع آبی شیرین» ایران مرکزی‌ست در جریان است.

اپیزود دوم: 

منابع آبی چشمه‌ساری دشت کاشان بسیار بسیار محدودست.

در شهرستان کاشان، آب سد قهرود و سرچشمه سلیمانیه، و تعدادی قنات‌های روستائی، حاوی حیات آبزیان شیرین است.

متأسفانه علی‌رغم تهیه‌ی و انتشار یک یادداشت و گزارش میدانی توسط «پایگاه خبری اهل کاشانم»، بستر جوی آب منتهی به سدشیخ‌بهائی قهرود، در یک‌سال گذشته، تغییر مسیر داده شده و کشاورزان صفی‌آباد، آن‌را به داخل لوله هدایت کرده‌اند.

این تغییرات غیرکارشناسی و غیرمسئولانه باعث شده، زندگی آبزیان و حیات وحش آنجا علاوه بر دام مرتعداران قمصر، به مخاطره افتاده و ده‌ها و بلکه صدها خرچنگ‌های مقیم این رودخانه و اکوسیستم بسته از بین بروند.

اپیزود سوم:

جوی آب منتهی به باغ فین و چشمه‌ی سلیمانیه نیز با خطر انقراض و نابودی آبزیان روبروست.

شستشوی روزانه ده‌ها خودرو و وسایل نقلیه در آب این جوی، شستشوی کف خیابان و پیاده رو که حاوی آلودگی خوردایش لاستیک و پلاستیک خودروها، روغن و آلاینده‌های شیمیایی‌ست، که به داخل آب برگشت داده می‌شود.

و این برگشت آلودگی به جوی باعث از بین رفتن، آبزیان ارزش‌مند «چشمه‌ی سلیمانیه‌» می‌شوند.

این تمام ماجرا نیست! 

آب حاصل از شستشوی خودرو و وسایل نقلیه به مصرف کشت محصولات کشاورزی، باغی و سبزیجات در پائین دست می‌شود، محصولات تولیدی این آلودگی، قطعاً باعث ایجاد انواع سرطان‌ها و بیماری‌های پوستی و داخلی در مصرف‌کنندگان خواهد شد.

دلایل بالا، دلایل بسیار ساده، اما متقنی‌ست که در آب فین و چشمه سلیمانیه خودرو و وسائل نقلیه را نشوریم! 

پیاده‌رو جلوی مغازه‌ها را نشوریم! 

و مهم‌تر از همه آب را با شوینده‌های شیمیایی، آلوده نکنیم.