به مناسبت 82 دومین سالروز درگذشت کمال الملک:

آنچه که باید درباره کمال الملک بدانید

27 مرداد هشتادومین سالروز درگذشت محمد غفاری ملقب به کمال الملک نقاش پرآوازه کاشانی مدفون در نیشابور است.

به گزارش پایگاه خبری اهل کاشانم، شخصیت کمال الملک در تاریخ به عنوان یکی از برجسته ترین هنرمندان رشته نقاشی ایران است، اگر در بین هنرهای هفتگانه بخواهیم شاخص ترین هنرمند کاشان را معرفی کنیم بدون شک نام کمال الملک انتخاب بسیاری از کارشناسان و دوستداران هنر خواهد بود.

به مناسب هشتادو دومین سالگرد درگذشت کمال الملک، زندگی این هنرمند پرآوزاه کاشانی را از تولد تا مرگ مرور می کنیم.

تولد کمال الملک:

میرزا محمد خان غفاری در ششم مهرماه سال ۱۲۲۶ خورشیدی در تهران متولد شد و در سه ماهگی همراه خانواده به زادگاهش كاشان و روستای کله بازگشت. وی تا 12 سالگی در این روستا زندگی کردو تحصیلات مقدماتی را در آنجا سپری کرد.

خانواده کمال الملک:
کمال الملک از مشهورترین هنرمند خاندان غفاری کاشانی هستند، پدرش میرزای غفاری و عمویش صنیع الملک از مشهورترین نقاشان دوره قاجار است. ابوتراب غفاری از نقاشان و نگارگران قاجار برادر کمال الملک می باشد که در جوانی درگذشت.

لقب کمال الملک:

کمال الملک برای آموزش نقاشی در سن 12 سالگی راهی دارالفنون شد و نزد مزین الدوله این هنر را فرا گرفت. ناصرالدین شاه با دیدن اثارش وی را به دربار برد و در ابتدا لقب خان ، سپس پیشخدمت مخصوص داد، پس از مدتی ناصرالدین شاه در نزد این هنرمند کاشانی شاگردی کرد و ابتدا به عنوان نقاش‌باشی و سپس به لقب کمال‌الملک منصوب کرد.

پادشاهان زمان کمال الملک :

کمال الملک در زمان حکومت پنج پادشاه ایران زندگی کرد: ناصرالدین شاه قاجار، مظفرالدین شاه قاجار، محمدعلی شاه قاجار، احمد شاه قاجار و رضا شاه پهلوی

آثار کمال الملک :

کمال الملک در مدت حضورش در دربار ۱۷۰ تابلو کشید که تالار آینه معروف‌ترین آن‌هاست که به مدت پنج سال کشیدنش طول کشید و اولین تابلوییست “کمال‌الملک” امضا کرده‌است.
کمال الملک موسس مدرسه «صنایع مستظرفه» بعنوان اولین دانشگاه هنری ایران شناخته می شود.

جهانگردی کمال الملک از فرانسه تا عراق:
کمال‌الملک بعد از مرگ ناصرالدین شاه، برای کسب تجربیات تازه در عرصه هنر، به اروپا رفت. سه سال در فلورانس، رم و پاریس زندگی کرد. کمال‌الملک سال 1279 به دستور مظفرالدین شاه به ایران برگشت اما نتوانست با شاه جدید کنار بیاید؛ بنابراین به عراق رفته و چند سالی در این کشور زندگی کرد.

مشروطه خواهی کمال الملک:
کمال الملک را یک مشروطه خواه می دانند زیرا کشیدن نقاشی با مضمون اجتماعی و انتقادی مانند رمال، فالگیر بغدادی و انتشار مقالات و ترجمه هایی از آزادیخواهان فرانسه مانند آثار ژان ژاک روسو فرانسوی در زمان مشروطیت تاثیر خود را نشان داد.

داستان نابینا شدن کمال الملک:

رباره نابینایی یک چشم کمال الملک صحبت ها متناقض است ولی “رباب مژدکانلو” نوه دختر برادر کمال الملک در مصاحبه ای با خبرگزاری ایسنا می گوید: ماجرا نیز از این قرار بود که کمال الملک به منزل آقای گنجی (باغ نشاط) دعوت می شوند. در اتاقی که به ایشان اختصاص داشته استراحت می نمایند؛ صبح پیشخدمت صبحانه را می آورد؛
شیری که به همراه صبحانه آورده می گردد، خراب و مانده بود که ایشان از خوردن آن امتناع می نماید، آقای گنجی متوجه ماجرا شده و می خواهند پیشخدمت را تنبیه نمایند که کمال الملک واسطه گری و میانجی گری می نماید؛ آقای گنجی عصبانی شده و پاره آجری را به طرف پیشخدمت پرتاب می نماید که به اشتباه به چشم استاد برخورد نموده و شیشه عینک وی شکسته می گردد و به چشم آسیب می رسد.
کمال الملک را به بیمارستان مشهد می برند ولی چشم او مداوا نمی گردد، از آنجا استاد را به تهران منتقل می نمایند که در تهران نیز مجبور به تخلیه چشم می شوند.
وقتی که برای تحقیق و کشف حقیقت ماجرا از تهران به نیشابور می آیند، کمال الملک و دوستانش داستانی غیرواقعی را عنوان می نمایند که آقای گنجی گناهکار نگردد و آن داستان نیز گیر کردن پا به طناب چادر و زمین خوردن استاد و آسیب دیدن چشم وی است؛ در واقع این داستان را برای ماموران باز گو می نمایند که برای آقای گنجی گرفتاری درست نگردد.

وفات کمال الملک :
کمال الملک 12 سال آخر عمر خود را در روستای حسین آباد نیشابور گذراند. این نقاش شهیر کاشانی سرانجام روز یکشنبه ۲۷ مرداد ۱۳۱۹ خورشیدی بر اثر کهولت سن در ۹۳ سالگی درگذشت. با اینکه او وصیت نموده بود در باغ خودش واقع در حسین آباد دفن شود اما وی در مجاورت آرامگاه عطار نیشابوری دفن شد.

آرامگاه کمال الملک


دیدگاه شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *