مرغزارهای منطقه‌ی کاشان در حال نابودی‌ست

اهل کاشانم علی خالوئی کنشگر محیط زیست

فردوسی در شاهنامه «جشن» در «مرغزار» و «بهار» را بگونه‌ای زیرکانه پیوند می‌زند: 

«که من سالیان تا بدین مرغزار

همی جشنِ نوسازم اندر بهار» 

دهخدا نیز تعاریف متعددی دارد:

«جایی را گویند که در آن سبزه بسیار رسته باشد. … 

در ادبیات پارسی «مرغزار» لغت نغزی‌ست. 

این نگرش محدود به ادبیات نیست، در اکوسیستم‌های طبیعی، جایگاه مرغزارها و نقش آن در حیات بشر، خاص‌تر می‌شود.

از منظر منابع طبیعی: «عرصه‌ای كه سطح ایستابی بالا و پوشش گیاهی آن عمدتاً گندمیان چند ساله، خاك غنی از مواد آلی باشد را «چمنزار» یا «مرغزار» گویند.

آمار دقیقی از وسعت و پراکندگی مرغزارها در حوزه‌ی فرهنگی دشت کاشان نیست! 

ولی مشاهدات میدانی نشان از تخریب گسترده‌ی این رکن اصلی مراتع و جنگل‌ها دارد.

مرغزارها برای ادامه حیات؛ نیازمند «افزایش رطوبت سطحی خاک» و جلوگیری از کوبیدگی حاصل از تردد: «خودروی گردشگران و کوهنوردان»، خصوصاً تردد و «چرای دام» ست. 

مرغزارها زیستگاه‌های ارزشمندی در مقیاس میکرواقلیمی‌ند. 

نقش حیاتی مرغزارها برای بسیاری از پرندگانی حیاتی‌ست، پرندگانی که از تغذیه به حشرات وابسته‌اند. 

پرندگان و حشراتی که جزو «تنوع زیستی» و حلقه‌ی ابتدائی «زنجیره غذایی» محسوب می‌شوند. 

این تمام ماجرا نیست:

🔸بخشی از محل«تولید و ذخیره‌ی آب» ؛ 

🔸چشمه‌های مهم «تولید اکسیژن» و  «ترسیب کربن» ؛ 

🔸چشم‌اندازی زیبای طبیعی؛ 

🔸کاهش مخاطرات سیل و سیل‌خیزی؛ 

🔸«پویائی چشمه‌ها» و «قنوات»پائین‌دست. 

🔸«حفاظت از فرسایش خاک» و  «کاهش ریزگردها»

«کارکردهای زیست محیطی» ارزش‌مند مرغزارها هستند. 

عمدتاً گونه‌های گیاهی این اکوسیستم‌ها «خانواده‌ی گیاهی گراس‌ها» یا «گندمیان» هستند. 

گراس‌ها سریع خشک می‌شوند؛ 

سریع آتش می‌گیرند؛ 

و سریع از بین می‌روند؛ 

کلیدرفتاری ما با مرغزارها چگونه باید باشد، 

برای بقای اندک مرغزارهای «دشت کاشان» لطفاً:

▫️زباله‌‌هایمان را آنجا، جا نگذاریم! 

▫️برای پخت و پز، آتش بر بستر مرغزارها نیافروزیم. 

▫️مایعات سمی، روغن، بنزین؛ روی مرغزارها نریزیم! 

▫️تفریحات ناسالم‌مان (ته سیگار یا زغال قلیان) بلای جان مرغزارها نشود. 

▫️آتشی روی زمین مرغزار ایجاد نکنیم،

▫️بوته‌ای را آتش نزنیم.

▫️ظروف پت، نوشابه و شیشه‌ای با ایجاد خاصیت ذره‌بینی، عامل اصلی «آتش‌سوزی مراتع و جنگل‌ها» هستند، وقتی مرغزار را ترک می‌کنیم،  ظروف‌مان را در محل جا نگذاریم. 

«جاده‌سازی»، «معدنکاوی»، «کشاورزی» ،  «کوچک شدن مراتع»، «افزایش برداشت‌های آب‌های زیرزمینی»،  «توسعه‌‌های نابخردانه شهرها و روستاها»، «جاده‌سازی» و «صنعت» 

مهم‌ترین بلاهای جان مرغزارها هستند.


    مرغزارهای منطقه‌ی کاشان در حال نابودی‌ست | جمعیت کویر سبز کاشان
    (0) (0)

    مرغزارهای منطقه‌ی کاشان در حال نابودی‌ست | جمعیت کویر سبز کاشان

    خرداد 18, 1402

    […] منبع: اهل کاشانم […]

دیدگاه شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *