- شناسه خبر : 1980
صد سال پیش در چنین روزی:
اعدام ماشاالله خان کاشی ملقب به سردار جنگ
علی اصغر شاطری * _ یک قرن پیش در تاریخ هفتم شهریور 1298 ماشاالله خان فرزند نایب حسین کاشی مشهور به سردار جنگ و سردار اسلام که بعد از پدر فرمانده و رهبر گروه نایبیان شده بود در میدان توپخانه تهران اعدام شد.
طغیان گری و شوورش گروه نایبیان در حدود یک دهه منطقه کاشان و اطراف را گرفته بود موجب خسارات جانی و مادی و معنوی بسیاری گردید که هنوز هم بعد از گذشت یک قرن منطقه کاشان از آن غارت و عصیانگری رنج میبرد به عنوان مثال در هنگامه غائله نایبی شاهراه شمال به جنوب از کاشان تغییر مسیر داد و از دلیجان به اصفهان می گذرد.
در زمان حال نیز وقتی که نماینده مردم کاشان در مجلس شورای اسلامی تلاش می کند تا در طرحی شهرهای شمال استان اصفهان مجموعاً در استانی به نام “گلساران” به مرکزیت کاشان تاسیس کند نماینده مردم خور و بیابانک در مجلس مخالفت می کند تنها بدان جهت که آن دیار از فتنه نایب حسین کاشی صدمات و خسارات جانی و مالی بسیاری دیده و در خاطر مردمان خونگرم خور و بیابانک به نیکی یاد نمی شود و حاضر نمی شوند که به این طرح بپیوندد.
ملا عبدالرسول مدنی در کتاب تاریخ اشرار کاشان در وصف ماشاالله خان می نویسد : «همواره با دسایس بین اهالی شهر کدورت و خصومت می انداخت. عقل متحیر است کسی که نسب عالی نداشته، بی سواد باشد، اهل سواد اعظم نباشد و تریاکی به نحوی که آنی از کشیدن وافور فتوری نجسته با این ذکاوت و زیرکی و تزویر و چابکی و چالاکی و استعداد باشد».
ماشالله خان کاشی نسبت به دیگر برادران خود منصور لشکر و شجاع لشکر و… دارای روحیه ای لطیف تر و فکری بازتر و آینده نگرتر بود.
ماشاالله خان در طول یک دهه آشوب و غارتگری اقداماتی نیز انجام داده است از آن جمله احداث بازارچه سردار، سفید کاری بازار در اندک زمانی، ساخت گلدسته های امامزاده سلطانعلی و احداث صحن سرداری مشهد اردهال همچنین احداث آب انبار کوی دومسجدان محله کلهر می توان اشاره کرد.
سرانجام ماشاالله خان سردار جنگ کاشی که با حيله و نیرنگ به تهران فرا خوانده شده بود در باغ شاه زندانی و در 7 شهریور 1298 شمسی برابر با ذی الحجه 1337 قمری در میدان توپخانه تهران به همراه یار با وفایش پهلوان رضا عصار به دار آویخته شدند. رضا عصار هنگام اعدام تقاضا کرد ابتدا او را به دار بزنند بعد ماشاالله خان را تا اثبات وفاداری خود نموده باشد.
** پژوهشگر و نویسنده تاریخ و فرهنگ کاشان
حسین ملک زاده کاشانی
اردیبهشت 23, 1401
شروع طغیان این خانواده بر اثر ظلم های بوده که به انها روا داشته اند و اندک اندک از یک گروه خانوادگی به زمانی میرسد که بیش از ۲۰۰۰ سوار مسلح اطراف نایب حسین و ماشااله خان سردار جمع میشوند و دردسر بزرگی برای حکومت ایجاد میکنند و آخرالامر با خدعه و نیرنگ وثوق الدوله با مهر کردن قرآن ماشااله خان را جهت گفتگو به تهران دعوت کرده و به نامردی او را دستگیر و اعدام میکند و سپس نایب حسین را هم با تطمیع همراهانش در مسیر لرستان و پیوستن به طایفه بیرانوند او و دو تن از فرزندان کوچکش را با گلوله مجروح میکنند و ساعتی بعد نیروهای دولتی به فرماندهی فضل اله خان زاهدی آنها را دستگیر و به تهران میبرد . نایب حسین را هم در آستانه صد سالگی در میدان توپخانه تهران به دار میزنند و پرونده طغیان نایبیان برای همیشه بسته میشود .
مرداد 24, 1403
چه بخواهیم چه نخواهیم نایبیان جز تاریخ کاشان شدهاند و در میان تودههای مردم جایگاهی داشتهاند اینکه بگوییم اصل و نصب نداشته سواد آنچنان نداشته نیست