- شناسه خبر : 20320
معدنکاوی یا خشک‌سالی؟ بلای سدشیخ بهائی
زندگی ۱۱۵۰ کشاورز منطقه کاشان در گرو سلامت سد شیخ‌بهایی (ویدیو)
معدنکاوی امان از دشت کاشان بریده:
خراش جسم طبیعت و متعاقب آن روان آدم‌ها
تولید چشمه‌های ریزگرد، گردوغبارهای محلی،
فروگذاشت فلزات،
و مهم‌ترینش«شکستن هاردپن، یا لایه‌ی سخت زمین» و فرورفتن منابع آبی در اثر انفجارهای مداوم،
آیا خشک‌شدن یک‌باره سدشیخ‌بهائی حاصل خشک‌سالی‌ست یا انفجارهای معدنکاوی؟
دیسکاشن هواشناسی کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان کاشان اعلام آماده باش پائیزی با «تغییرات اقلیمی» و رخداد پدیده‌های ناپایداری و باران‌های ال‌نینو یی داده.
هر عاقل‌مردی در این وانفسای خشک‌سالی بدنبال منابع آبی پایدار و شیرین‌ست.
«سدشیخ‌بهائی جوینان کاشان» گمشده‌ی مطلوبی‌ست:
می‌تواند هم حال ۱۱۲۰ باغدار و کشاورز را، هم حال حدود ۳۰ مرتعدار ییلاق را،
خوب کند
چگونه؟عرض می‌کنیم:
«تمدن سیلک»، درگیر سه پدیده نامیمون «فرونشست»، «خشک‌سالی و تغییر اقلیم» و «بیابان‌زائی» ست! و البته تخریب‌های انسانی، معدنکاوی و تخریب گسترده مراتع بماند.
۱- شتاب در تغذیه‌ی آبخوان به هر ترتیب ممکن،
۲- جلوگیری از برداشت آن به هر ترتیب ممکن ،
دو راهکار جلوگیری از سقوط تمدن سیلک‌ست.
«بیلان آبخوان» به نقلی سالانه، منفی ۴۰ یا به نقل دیگر ۶۰ میلیارد مترمکعب‌ست.
تغذیه آبخوان، راهکاری گریزناپذیر‌ست.
«سدشیخ‌بهائی جوینان – قهرود»، یکی از مهم‌ترین حوزه‌های آبخیز کاشان وسعتی برابر ۹۰۹۱ هکتار دارد.
و از مراتعی ییلاقی هم‌چون: «دره‌ی حسن علی»، «بوستان قهرود»، «جوینان»، «دلمو»، «آب سوخته»، «سولدر»، «اشکنه»، «اوبار»، «گورغنه» و «سمه‌ی قهرود» تشکیل شده است.
وجود بهترین «مراتع کلیماکس و الگوی» شهرستان کاشان در قهرود و جوینان، کاهش فرسایش آبی، افزایش رطوبت سطحی خاک مراتع، تولید زیستگاه مناسب و غذای پرندگان، تأمین علوفه و غذای مناسب حیات وحش، حکایت از ارزش زیست محیطی این مراتع دارد.
وسعت مراتع بالا که در حوزه‌ی سد قرارگرفته و حیاتشان به نوعی به رطوبت مخزن سد گره خورده؛ ۲۴۱۳ هکتارست.
حدود ۳۰ خانواده بهره‌بردار از این ۱۲ مرتع بهره‌برداری می‌کنند.
از طرفی،مساحت باغات کشاورزی روستایهای زیبای «قهرود» و «جوینان» که در حوزه‌ی سد هستند برابر ۱۷۰ هکتار ست.
هم‌چنین ۵۹۰ خانوار کشاورز در این بخش به باغدار مشغول‌اند.
حداکثر نقطه‌ی ارتفاعی این حوزه‌ی آبخیز، ۳۰۷۸ متر و حداقل ١٩٠٠ متر از سطح دریا ارتفاع و طول حوزه‌ی آبخیز سد نیز چیزی حدود ۱۵.۶ کیلومتر با شیب متوسط، ۶.۵ درصد است.
و اما «حوزه‌ی آبریز» سد شیخ بهائی:
جریان آب خارج شده از سد شیخ بهائی با طی مسافتی حدود ۲۰ کیلومتر به «آبخوان کاشان» می‌ریزد.
دشت‌های لتحر و صفی‌آباد که بالاترین نرخ‌های فرونشست شهرستان را دارند.
حیات ۵۳۰ خانوار باغدار کاشانی در دشت صفی‌آباد، ۹ حلقه‌ی چاه آب عمیق، ۴۰۰ هکتار باغ، ۹۰ هکتار اراضی زراعی و صیفی، به حوزه‌ی آبخیز این سد و خود سد وابسته است.
شاید حالا به نقش حیاتی حوزه‌ی آبخیز سدشیخ‌بهائی پی برده باشید.
سدی که اما این‌روزها حالش خوب نیست!
اصلاً هم خوب نیست!
به بیمار در حال احتضار می‌ماند.
آخرین برآوردها حکایت از آبگیری ۶۴۰ هزار مترمکعب بوده، ولیکن الان برآورد می‌شود اگر از تمام ظرفیت آبگیری سد بهره‌برداری شود، تنها حدود ۳۰۰ هزارمترمکعب می‌تواند آبگیری شود.
یعنی افزون بر ۵۰ درصد مخزن سد از گل و لای و رسوبات پر شده است.
با استناد به آخرین تصاویری که اواخر تابستان از سد برداشت شده حجم آب پشت سد صفرست.
صفر!
اگر مدیران می‌خواهند حال ۱۱۵۰ خانواده‌ی کاشانی خوب شود،
اگر مردمان تمدن سیلک می‌خواهند ثروت اندوزی کنند،
ابتدا باید حال سد شیخ بهائی را خوب کنند!
سد شیخ بهائی حالش خوب شود،
حال مراتع قهرود و جوینان
حال باغات کشاورزی صفی‌آباد
حال کشاورزان زحمت‌کش کاشانی
حال مرتعداران جوینانی و قهرودی حال همه خوب می‌شود!
لذا بایسته‌ست، هرچه سریع‌تر قبل از پائیز و بارندگی‌های آن مخزن سد لایروبی و خالی شود. تا امکان آبگیری سد محقق گردد.
البته اگر مخزن سد دچار مخاطرات معدنکاوی نشده باشد، که امیدواریم نشده باشد.
باید سد شیخ بهائی که هم حکم امنیت شهروندان پائین دست را از مخاطرات سیل و سیل خیزی دارد، هم منبع آب کشاورزی مطمئن، را تأمین می‌کند، تخلیه و لایه‌روبی شود،
زمان مقتضی‌ست.
اگر مدیران بحران شهری درمانی بر درد فرونشست می‌خواهند، سد شیخ بهائی جوینان – قهرود را دریابند همین