به گزارش پایگاه خبری اهل کاشانم، مهران سرمدیان در جمع خبرنگاران با اعلام این خبر گفت: مطالعه، مستندنگاری، تدوین و جمع بندی پرونده‌های ثبتی دو اثر آداب سنت نذری ماه محرم سادات دهه دار نشلج( نشلگ) و مهارت سنتی پیوند، تکثیر و برداشت شاتوت برزک توسط واحد مردم شناسی این اداره انجام گرفته که پس از بررسی در شورای ثبت و حرایم استان به اداره کل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی وزارت متبوع ارسال که به ترتیب به شماره های 2359 و 2360 در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیدند.

وی افزود: کاشان باتوجه به سابقه تاریخی و فرهنگی آن سرشار از عناصر میراث فرهنگی ناملموس است که ثبت هر کدام از آنها مستلزم پژوهش، مطالعه میدانی و مستندنگاری است.

آیین توغ شیخ رضا، آداب ختم سی پاره قران ماه رمضان جوشقان قالی، آداب ختم سوره انعام کامو، آداب خواستگاری و عروسی برزک، مهارت پخت خورشت چغاله بادام، مهارت پخت سوهان میرزا حسینی، مهارت پخت باقلوای کاشان، مهارت صابون سازی قمصر، مهارت سفره بافی کامو و تعزیه شهر مشکات از جمله عناصر فرهنگی ناملموس هستند که مطالعه و مستند نگاری آنها در دست اقدام است.

به گفته مهران سرمدیان تاکنون 34 اثر میراث فرهنگی ناملموس در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌است.

همچنین عباس ترابزاده مسئول ثبت پرونده‌های میراث معنوی اداره میراث فرهنگی گردشگری وصنایع دستی کاشان در ادامه اظهار داشت: شاتوت یکی از مهم‌ترین و اثرگذارترین میوه‌های سردرختی در اقتصاد برزک است که قدمت آن به بالای یک قرن می‌رسد. مردمان برزک به شاتوت «توت سیاه» می‌گویند. به این علت که شاتوت قابل برداشت و خوردن کاملا بنفش پررنگ و نزدیک به رنگ سیاه می‌شود. به طور معمول در هرباغی، خانه باغی، کنار جوی آب کوچه باغ ها و معابر درخت توت سیاه به چشم می‌خورد. امروزه یکی از منابع درآمد باغدارانی که با هدف درآمدزایی فعالیت می‌کنند شاتوت است و در پی این افزایش این درآمد اقدام به تکثیر نهال و کاشت شاتوت در سطح وسیعی کرده‌اند.

وی گفت: به طور معمول باغداران و کشاورزان برزک درخت شاتوت را به چند روش تکثیر می‌کنند. که مهم‌ترین پیوند شاخه‌ی شاتوت به درختان توت سفید است. برداشت شاتوت از اواخر تیر شروع تا اواسط شهریور به طول می‌انجامد.

کارشناس مردم شناسی اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی کاشان در موردآداب سنت نذری ماه محرم سادات دهه دارنشلج(نشلگ) بیان داشت: دادن نذری توسط طایفه‌ی سادات، ریشه‌ی تاریخی، فرهنگی دارد، طوری که امروزه به عنوان سنت شناخته می‌شود اما این سنت در انحصار یکی، دو طایفه از طایفه‌های سادات نشلج قرار دارد. طایفه حسینی و موسوی که از زمان‌های دور در طول دهه‌ی اول محرم از تعزیه خوانان و عزاداران پذیرایی می‌کرده‌اند که بر اساس قباله‌ای که از سالیان دور نوشته شده تمام هزینه‌ی برگزاری نمایش تعزیه، روضه خوانی، عزاداری و پذیرایی از آن ها را عهده دار هستند که در اصطلاح به این خانواده‌ها «دهه دار» می گویند. بنابراین از روز اول محرم تا روز عاشورا دهه دارها مطابق با نوبت بندی که به صورت موروثی به آن‌ها رسیده علاوه بر پرداخت هزینه‌ی برپایی مجلس تعزیه، با صرف ناهار از تعزیه خوانان و عزاداران پذیرایی می‌کنند. نکته درخور توجه، انتقال سنت دهه دار به نسل بعدی است که فقط به فرزند ارشد ذکور می رسد و این در قباله قید شده‌است. غذای نذری دهه دارها گوشت لوبیا، حلیم، شیربرنج همراه با شیره‌ی انگور است.