کاشانک یکی از قدیمی‌ترین محله‌های تهران است.

این محله از جمله محله‌های شمالی تهران (شمیران) است و در مجاورت محله‌های نیاوران، دارآباد و آجودانیه قرار دارد.

در پس کوچه‌باغ‌های به جا مانده از روزگار گذشته محله کاشانک، روایت‌هایی از تاریخ شنیدنی این آبادی نهفته است؛ از ماجرای جالب نامگذاری آن تا گره خوردن پیشنه این آبادی با نام یکی از زنان معروف ناصرالدین‌شاه قاجار. در ادامه چند صحت چند روایت از تاریخچه این آبادی شمیران را بررسی کردیم.

کوچه‌ باغ‌های دلربا، درختان قدبرافراشته و تکیه قدیمی آبادی موسفیدان محله را با خود به روزگار گذشته این آبادی می‌برد. درباره علت نامگذاری کاشانک اما روایت‌های مختلفی وجود دارد.

«مهدی امینیان» یکی از اهالی کاشانک به روایت رایج میان اهالی این آبادی اشاره می‌کند: «برخی می‌گویند به دلیل شباهت درختان سرسبز ده کاشانک به شهرستان کاشان، این روستا را کاشانک یعنی کاشان کوچک نامگذاری کردند.»

«علیرضا زمانی» تهران‌شناس، می‌گوید: «روایت دیگری هم وجود دارد که می‌گوید نام آبادی کاشانک شمیران با انیس الدوله یکی از زنان ناصرالدین‌شاه مرتبط است. برخی معتقدند وقتی انیس الدوله حکومت کاشان را از ناصرالدین‌شاه خواست، شاه قاجار به جای کاشان، زمین‌های کاشانک امروزی را که آن روزگار یکی از آبادی‌های کوچک اما بسیار خوش آب و هوای شمیران بود، به انیس الدوله بخشید و به همین دلیل نام این آبادی شد کاشانک یا همان کاشان کوچک.»

دو طایفه اصلی این محله که جزء بنیانگذاران محله کاشانک هستند عبارتند از یکی طایفه طائی که در حدود ۲۰۰ سال پیش از سمت قرچک و ورامین به این محله مهاجرت نموده و دیگری طایفه ای به نام امینیان که چند سال بعد از طائی ها آنان نیز از سمت قرچک و ورامین به کاشانک فعلی مهاجرت کردند و در ١٨٠ سال پيش نيز خانواده بزرگ بياتي از سربند دربند به اين منطقه كوچ نموده و همچنين دو طایفه ناطقیان و خیری که در حدود ۱۰۰ سال بعد از لواسان به کاشانک کوچ کردند. مهاجرینی که عامل شکلگیری این محله بودند اقوام مهاجر فقیری بودند که در تپه های کاشانک سکونت گزیدند و رفته رفته به سمت تثبیت مشاغل و ثروتمندی پیش رفتند.

در این میان، روایت دیگری هم وجود دارد که می‌گوید نام آبادی کاشانک شمیران  از واژه‌های کاشانه یا کاشانه کوچک گرفته شده است. هرچند این روایت هم مانند روایتی نام روستای کاشانک شمیران را با شهر کاشان مرتبط می‌داند سندیتی ندارد.»