دوم و سوم فروردين مصادف است با ۲۱ و ۲۲ مارس روزهای جهانی «آب» و «جنگل»؛ دو رکن اصلی پاشنه‌ی آشیل سرزمینی «ایران زمین».

اولی؛ «حیات»، «زندگی»، «پایداری توسعه‌» را در پی‌دارد؛
دومی؛ «کاهش گرمایش زمین»، «کاهش ریزگردها» ، «تولید اکسیژن»، «ترسیب کربن» و ده‌ها مورد دیگر را.

دو روزی که سال‌هاست در ایران، در لابلای ایام نوروز، مهجورند.

کوتاه سخن، برای درک عمق فاجعه‌ی «تخریب منابع آب» که به «فرونشست زمین» می‌انجامد، به بخشی از یادداشت‌های آقای دکتر علی بیت‌اللهی، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، اشاره می‌کنیم:

از اواسط دهه‌ی پنجاه تا امروز ۱۴۰ کیلومتر مکعب از آبخوان‌های کل ایران برداشت شده ست.
این یعنی معادل: ۱۴۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ مترمکعب آب.
معادل: ۱۴۰ هزار میلیارد لیتر
معادل: ۷۰۰ میلیارد بشکه.

«کانال تلگرامی آب» برای درک و تجسم بهتر، مثالی می‌آورد: «استخری را تجسم کنید. با طول ۱۴۰۰ کیلومتر، از چالوس در شمال تا بندر جاسک جنوب، البته با پهنای یک کیلومتر و عمق یک‌صد متری».

شاید فکر کنید عُمق ۱۰۰ متری، عُمقی نیست، ولی وقتی با عمق ۴۰ – ۵۰ متری خلیج‌فارس مقایسه فرمائید، شاید نظرتان تغییر کند.

شوربختی ماجرا، «اتمام منابع آبی» نیست، شوربختی مضاعف آن: «فرونشستی‌ست که بیش از ۱۸ میلیون و پانصد هزار هکتار اراضی ایران، و چیزی حدود ۴۹% جمعیت ایران در کلانشهرها را درگیر می‌کند.»

بیت‌اللهی در گزارش مدیریتی که به مناسبت «روز جهانی آب» تحت عنوان «وضعیت فرونشست زمین در ایران»، دوم فروردین ١۴٠٢، منتشر نموده، آورده‌اند:

«استان اصفهان از نظر تعداد شهرهای در معرض خطر فرونشست زمین بیشترین تعداد»، و در کنار استان‌های تهران و خراسان رضوی سه رده اصلی جمعیتی درگیر «فرونشست زمین»ند.

«فرونشست زمین»، «قاتل خاموشی»ست که به هیچ چیز و هیچ کس رحم نمی‌کند، از بافت‌های مسکونی گرفته تا صنعتی و تاریخی، بیمارستانی، کشاورزی و جاده‌ای.
در بخش‌های دیگر گزارش آمده:

۲۷ سایت از ۶۳ «سایت‌های جهانی میراث فرهنگی ایران»، در معرض خطر نابودی «فرونشست زمین» می‌باشند.

از ۳۱ هزار هکتار بافت‌های تاریخی، چیزی حدود ۵۲‌% آن در معرض خطر نابودی «قاتل خاموش» ند.

۳۸۰ شهر و ۹۲۰۰ روستا در ایران دچار «فرونشست زمین»ند.

با استناد به آمار رسمی سال ١٣٩۵، می‌آورد، حدود ۳۹ میلیون نفر درگیر «فرونشست زمین» هستند.

حدود ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار واحدهای مسکونی شهری و روستایی در خطر«فرونشست زمین» دچارند.

از حدود ۵۸ هزار هکتار بافت غیر رسمی شهری، ۲۹ هزار هکتار دچار خطر «قاتل خاموش»ند.

حدود ۱۱ میلیون کیلومتر، لوله‌های انتقال گاز و ۱۰۰۰ کیلومتر لوله‌های نفت دچار «فرونشست زمین» می‌باشند.

حدود ۲۶۵۰ کیلومتر «خطوط راه‌آهن» و ۱۵.۳۰۰ کیلومتر «جاده‌های ترانزیتی» در معرض «فرونشست زمین» هستند.

آمار دقیقی از خطرات فرونشست در بخش‌های: «تلمبه‌های خانه‌های نفتی»، «تأسیسات نفتی»، «انبارهای بزرگ نفتی» ، «سایت‌ها و زونهای نفتی» نیز می‌آورند، که از آوردنش پرهیز می‌کنیم.

فرونشست می‌تواند تمام سرمایه یک کشور را به کام مرگ ببرد،
البته آرام و خاموش.

دشت کاشان نیز دچار این اهریمن ست، لذا شایسته‌ست مدیریت شهری آگاهانه این دشمن را بشناسد، رصد کنند و با آن مقابله نمایند.

راهکارهای پيشگيرانه را قبلاً گفته‌ایم، لازم‌ست،
«نظرات کارشناسی» در «پایداری توسعه‌ دشت»، گفتمان مطلق و بی‌چون و چرا باشد،
تا «تعارفات و ملاحظات مدیریتی»!