بیچاره «ویشنگ»، بیچاره «برزک»، بیچاره «ما»

دست از سر «ویشنگ» بردارید!

اهل‌کاشانم علی خالوئی کنشگر حوزه‌ی محیط زیست و منابع طبیعی

«ویشنگ» گوهری‌ست، 

می‌گوید نه، 

با ما باشید تا تصدیق‌مان کنید. 

ویشنگ یکی از زیرحوزه‌های اصلی، «حوزه‌ی آبخیز چمرود»ست. 

«حوزه‌ی آبخیز چمرود» از مهم‌ترین منابع تولید آب، «آبخوان کاشان» به وسعت یک هزار کيلومتر مربع، که نقش اصلی تغذیه‌ی آبخوان دارد. 

زیرحوزه‌ی ویشنگ اما، ۱۳۹۵ هکتار وسعت دارد، عرصه‌ی کاسه‌ مانند، در بالاترین ارتفاعات برزک، 

پای گرگش کوه. 

مسئول تولید بخش قابل توجهی از آب شهرهای پائین دست‌: کاشان، راوند، آران و بیدگل، نوش‌آباد و نصرآباد.

یعنی قرارست یک میلیون مترمکعب پس‌انداز خودش و  ۲.۴ میلیون مترمکعب بیلان منفی آبخوان را جبران کند. 

«میدان ویشنگ» در حاشيه‌ی میدان قمصر، تخت‌جور و چاله آذران از تنوع ذخائر ژنتیکی عالی برخوردارست. 

از «گربه پالاس»، تا «گربه‌سانان بزرگ» هم‌چون پلنگ، از «بروموس» (گونه‌ی از خانواده گندمیان) تا  «زرین‌گیاه»، «آویشن کرمانی»، گون‌زارها تا رویشگاه جاشیرها، همه به نوعی از بالابودن سطح آب ویشنگ حکایت دارند. 

خاک سطحی ویشنگ، کم عمق‌ست؛ و بسان‌ اسفنجی می‌ماند که آب را درخود نگه‌داشته و ریشه‌های سطحی گونه‌های گیاهی را مشروب می‌کند. عمق کم، قاعدتاً، ذخیره‌ی کمتری نیز در پی دارد. 

اگر این خاک سطحی به هر طریقی خشک شود، (خشک‌سالی یا برداشت شرب)، قطعاً طبیعت آن‌جا متأثر و خشک خواهد شد. 

گونه‌های که هزاران سال‌ست با  «تکامل»، تنوع زیستی ارزش‌مندی را بوجود آورده‌اند. 

طبق اظهارات مدير عامل آبفای کاشان، سالانه افزون بر یک میلیون و یک‌صد هزار مترمکعب برداشت از ویشنگ صورت گرفته. 

برداشتی که صدمات جبران‌ناپذیری بر زندگی مردمان در ویشنگ، برزک و دشت کاشان، دارد. 

آیا برداشت آب از ویشنگ بخشی از منطقه‌ی حفاظت شده قمصر-برزک‌ مطالعات ارزیابی زیست محیطی دارد؟ 

«ذخیرگاهی» که آخرین امیدهای  «حیات طبیعی» شهرستان کاشان‌ست. 

برداشت از آخرین ذخائر منابع آب شهرستان هیچ‌گاه مشکل‌مان را حل نکرد، 

و البته نخواهد کرد! 

چرا که نه تنها مشکل آب برزک امسال حل نشد، 

که حالا به گفته‌ی «آبفای کاشان» حجم آبدهی ویشنگ، به يک چهارم، یعنی ۸ لیتر در ثانیه کاهش یافته. 

ای کاش می‌شد برای آنانی که مجری این اقدامات غیرکارشناسی‌ند، اقدام قانونی و قضایی کرد! 

ای کاش می‌شد دستگاه‌های اداری را بابت تصمیمات غیرکارشناسی‌شان پیگرد قضایی کرد! 

ای کاش می‌شد طرح‌های «انتقال آب» بدون «پکیج‌های زیستی محیطی» را تعطیل کرده، مطالبه‌گری کرد! 

ای کاش می‌شد طرح‌های انتقال آب بین حوزه‌ی را تعطیل کرد! 

حالا:

هم میدان ویشنگ‌مان را خشکانده‌ایم! 

هم برزک را بدون آب! 

هم حیات وحش را بدون حقابه! 

شما بفرمایید با خودمان چکار کرده‌ایم؟ 

سال ۱۳۹۲ ست، 

دانشگاه مارسی فرانسه، مطالعه‌ی پیرامون ویشنگ و گرگش دارد. ۴۰ عدد دماسنج به قیمت روز یک میلیارد و دویست میلیون ریال، از طرف دانشگاه فرانسوی هزینه شده‌ست. 

آن سال، در خدمت دوتن از دکترای ایرانی این دانشگاه بودم برای برداشت میدانی نمونه‌های گیاهی. 

ایشان معتقد بودند:  «از هند تا فلسطین، گراسلندی هم‌چون گراسلند ویشنگ وجود ندارد.»

شما مقصر نیستید، 

زَرگر نیستید، 

تا قدر «زَر[ستان] ویشنگ» را بشناسید!


دیدگاه شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *